Transitiepad Kunstwerken

Transitiepad Kunstwerken

Duurzame kunstwerken: waar zetten wij op in?

Het transitiepad Kunstwerken gaat over het duurzaam ontwerp, aanleg en onderhoud van bruggen, sluizen, spooronderdoorgangen, tunnels en wegmeubilair dankzij toepasbare innovaties.

De transitie naar duurzame kunstwerken vindt plaats langs een breed scala aan vernieuwingen en maatregelen die bijdragen aan de CO2-reductie, het hergebruik van materialen en het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen.

We zetten met het transitiepad Kunstwerken in op adequaat onderhoud en  levensduurverlenging van kunstwerken, hergebruik van kunstwerken of onderdelen daarvan, toekomstbestendig en circulair ontwerpen, en het gebruik van duurzame materialen. We verwachten op de korte en middellange termijn de grootste impact te bereiken met levensduurverlenging en hergebruik.

Kansen die we met name benutten, zijn de expliciete duurzaamheidsafweging voor ofwel vervanging ofwel renovatie vanuit de impact op CO2-reductie en primair materiaalgebruik. We ontwikkelen instrumenten om deze afweging te kunnen maken. Maar ook zien we mooie kansen voor het toepassen van circulaire ontwerpprincipes en het verduurzamen van installaties en bediening van kunstwerken. 

Duurzaamheidsmaatregelen materialen

Duurzaamheidsmaatregelen met betrekking tot beton (in bruggen en viaducten) zijn bijvoorbeeld: 

• het sturen op waardebehoud en verlengen van de levensduur waar mogelijk;
• circulair ontwerpen;
• bij vervanging: eisen aan MKI beton 50% CO2-reductie in 2030), hetgeen vooral aangrijpt op alternatieve CO2-arme binders (uit secundaire grondstoffen);
• ontwikkelen van validatietrajecten voor innovatief beton met aantoonbaar lage CO2-uitstoot door het gebruik van cement te beperken;
• ontwikkelen van validatietrajecten voor het hergebruik van primair materiaal, zoals het hergebruik van betonnen elementen bij liggers en keerwanden.

Staal is een veelgebruikt product bij kunstwerken. Zoals voor sluisdeuren, geleiderails, damwanden, bruggen, wapeningstaal beton, etc. Bij de verduurzaming ten aanzien van staal zetten we in op maximale levensduur door middel van duurzame conservering. Daarbij maken we steeds de afweging of de impact van het conserveren opweegt tegen de baten van de levensduurverlenging.

We onderzoeken ook alternatieven voor de materialen beton en staal. Zoals bio-based materialen voor gebruik op de langere termijn. Dat doen we door te leren van het gebruik bij niet-kritische infra (zoals wegmeubilair), waarbij we geleidelijk aan kijken of dit ook toegepast kan worden bij de meer kritische infra. Voor hergebruik van objecten en onderdelen kijken we hoe we dit het best kunnen organiseren in de keten.

Bibliotheek

Stand van zaken transitiepad Kunstwerken medio 2022