Waterschappen

Waterschappen zorgen voor veilig, voldoende en schoon water. Tegelijkertijd dragen we actief bij aan maatschappelijke uitdagingen, zoals omgaan met en het voorkomen van klimaatverandering en de transitie naar een circulaire economie. Om ook in de toekomst een robuust en klimaatbestendig watersysteem te waarborgen, nemen we onze verantwoordelijkheid en zetten we in op verduurzaming.

Waarom waterschappen hun infrastructuur verduurzamen

Nederland staat voor grote opgaven. Zoals klimaatverandering en waterbeheer, de energietransitie, de overgang naar een circulaire economie en een inclusieve arbeidsmarkt.

Stuk voor stuk grote en wezenlijke vraagstukken die om slimme, duurzame oplossingen vragen. Als waterschappen willen we bijdragen door onze eigen infrastructuur – denk aan dijken, gemalen en zuiveringsinstallaties – toekomstbestendig te maken. Dit is niet alleen noodzakelijk om onze taken goed uit te voeren, maar ook om stijgende kosten en materiaal-schaarste het hoofd te bieden.

De gezamenlijke ambities van de waterschappen zijn helder: in 2030 moeten alle nieuwe waterschapsprojecten klimaatneutraal en circulair zijn. Daarbij staat het verminderen van emissies en de (milieu)impact van de gebruikte materialen voorop. 

Hoe waterschappen hun infrastructuur verduurzamen

In 2023 zijn de waterschappen gestart met het KCAO-traject (Klimaatneutraal Circulair Assetmanagement en Opdrachtgeverschap. Het traject heeft als doel om de duurzaamheidsambities van de waterschappen om te zetten in haalbare en praktische handelingsperspectieven voor waterschapswerken.

Dit heeft geleid tot de oplevering van onderstaande concrete producten, waarmee de volgende stap kan worden gezet richting klimaatneutraal en circulair assetmanagement:

  • Het Doelenschema Klimaatneutraal en Circulair opdrachtgeverschap; dit schema ondersteunt waterschappen om duurzaamheid en circulariteit mee te nemen in interne projectopdrachten.
  • De poster ‘Duurzaam Assetmanagement’ die beschrijft hoe je ambities voor klimaat en circulaire economie stapsgewijs meeneemt binnen het assetmanagement van de waterschappen;
  • De ‘Starter-Kit Materialenpaspoort’ die als standaard materialenpaspoort dient voor de waterschappen. Het biedt een gestructureerde aanpak voor waterschappen om te beginnen met het gebruik van een materialenpaspoort. Deze Starter-Kit bestaat uit vier onderdelen:
    1. Eindrapportage dat het proces en de producten van de Starter-Kit beschrijft; 
    2. Een Processchema dat de plek in de organisatie en de toepassingen van het materialenpaspoort weergeeft en kan helpen bij de implementatie van het materialenpaspoort in het waterschap;
    3. Een Roadmap die laat zien hoe het materialenpaspoort kan bijdragen aan verschillende doelen en ambities van waterschappen;
    4. Diverse producten en templates voor waterschappen om aan de slag te gaan met het materialenpaspoort. Deze omvatten: Informatie Leveringsspecificatie (ILS) (zip-bestand met Word document) | Richtlijnen voor Aanbesteding- en Inkoopvoorwaarden (Bijlage 4 - Eindrapportage) | Stappenplan voor Datavolwassenheid (Bijlage 5 - Eindrapportage) | Materialenpaspoort Template (zip-bestand met Excel document).

Werkomgeving KCAO

De waterschappen hebben ook een digitale ‘Werkomgeving KCAO’. Dit is een afgesloten werkomgeving die uitsluitend toegankelijk is voor waterschappen. Bent u werkzaam bij een waterschap, dan kunt u toegang vragen tot de ‘Werkomgeving KCAO’. In de werkomgeving is meer informatie beschikbaar met betrekking tot de objecten Watersysteem, Waterkeringen, Waterketen en Materialenpaspoort, inclusief de bijbehorende waterschapsassets, monitoring en het Leernetwerk KCAO wat verantwoordelijk is voor het opleveren van de KCAO-producten.

Toegang voor de ‘Werkomgeving KCAO’ kan per mail worden aangevraagd bij de contactpersonen.

Contactpersonen

Henkjan van Meer - Beleidsadviseur Duurzaam opdrachtgeverschap, Unie van Waterschappen

Bas Nanninga - Beleidsadviseur Circulaire economie, Unie van Waterschappen

Robin Memelink - Beleidsadviseur Waterkwaliteit, Duurzaam en Europa (trekker Start-Kit Materialenpaspoort)

Zie ook

Op de rioolwaterzuivering van Amersfoort wordt energie gewonnen
Beeld: ©Bart van Vliet

Partners